فرهنگ نامه تهجد

فرهنگ نامۀ «تهجّد»، با هدف تصحيح و تقويت فرهنگِ ارزش هاى رفتارى، تدوين شده است.

اين فرهنگ نامه، ره نمودهاى قرآن و احاديث اسلامى را در بارۀ ارزش فرهنگ شب زنده دارى و آداب آن به صورتى نسبتاً جامع و با نظمى نوين در شش فصل با این عنوان ها ارائه مى كند:

تشویق به شب زنده داری، ویژگی های نماز شب، آثار نماز شب، چگونگی به جای آوردن نماز شب، آداب نماز شب، عوامل محرومیت از نماز شب.

پيش گفتار

فرهنگ نامه، كتابى است كه حاوى، دانش، فرهنگ[1] و حكمت باشد و «فرهنگ نامۀ تهجّد» يا شب زنده دارى، قطره اى است از درياى علوم و معارف ناب اسلامى و مَدخَلى[2] ديگر از دانش نامۀ قرآن و حديث كه به صورت مستقل، منتشر مى شود. در اين دانش نامه، واژه ها و اصطلاحاتى كه در قرآن و احاديث، كاربرد گسترده اى دارند، به ترتيب الفبايى، با نظمى نوين و با ذكر نمونه كاربردها (شواهد)، معناشناسى و تحليل و تبيين مى گردند. در لابه لاى اين دانش نامه، برخى مَدخل ها، از كاربرد فرهنگىِ ويژه و بَسامد استفادۀ بالاترى برخوردارند، بدين معنا كه عموم مسلمانان و يا گروه هاى خاصّى از آنان، به صورت شبانه روزى و گسترده، با آنها، سر و كار دارند. در راستاى تصحيح و تقويت فرهنگ عمومىِ جوامع اسلامى، ارائۀ معارف مربوط به اين گونه واژه ها و اصطلاحات، ضرورتى دو چندان دارد. با اين نگاه، چنين مَدخَل هايى از دانش نامه، انتخاب می شوند و به صورت كتاب هاى مستقل در اختيار علاقه مندان قرار مى گيرند.

گفتنى است كه در اين سلسله آثار، براى آنچه مربوط به رفتار يا احوال خاص است (مانند: ادب، اذان، شادى و آرزو)، نام «فرهنگ نامه» و براى آنچه مربوط به گروه هاى اجتماعى (مانند: كارگران، بسيجيان، جوانان و كودكان) مى شود و يا آموزه هاى حكيمانۀ پيشوايان بزرگ اسلام يا حكماى بزرگ الهى (چون لقمان حكيم) را ارائه مى نمايند، نام «حكمت نامه» را برگزيديم.

فرهنگ نامۀ «تهجّد»،[3] يكى ديگر از مجموعه فرهنگ نامه هايى است كه با هدف تصحيح و تقويت فرهنگِ ارزش هاى رفتارى، در دست تدوين اند.

اين فرهنگ نامه، در شش فصل، ره نمودهاى قرآن و احاديث اسلامى را در بارۀ ارزش فرهنگ شب زنده دارى و آداب آن به صورتى نسبتاً جامع و با نظمى نوين ارائه مى كند.

تقدير و سپاس

از همۀ همكاران عزيز و بزرگوارم در «پژوهشكدۀ علوم و معارف حديث» و مديريت آماده سازى كتاب كه در پديد آوردن اين اثر و ساماندهى نهايى آن نقش داشته اند، صميمانه سپاس گزارى مى كنم، بويژه فاضل گران قدر جناب آقاى مرتضى خوش نصيب كه نگارش اين فرهنگ نامه با همكارى ايشان صورت گرفته، و افزون بر اين، ترجمۀ رساى ايشان، زمينۀ بهره مندى پارسى زبانان را نيز از كتاب فراهم آورده است.

از خداوند منّان براى همۀ دست اندركاران، پاداشى درخور فضل حضرتش خواهانم.

ربّنا! تَقَبّل منّا إنّک أَنتَ السَّميعُ العَليم.

محمّدى رى شهرى

سيزدهم مرداد ماه ۱۳۹

هجدهم شوّال ۱۴۳۶