در این کتاب، مسائل مهمی مانند نقش آرزو در زندگی، گم شده حقیقی انسان، راه رسیدن به آرزوها، فواید کوتاه کردن آرزو، خطر آرزوهای طولانی، خاستگاه آرزوهای بیهوده و زیان های آرزوهای پوچ و بی حاصل از منظر قرآن و حدیث بررسی شده است. کتاب شامل درآمد و هشت فصل است: نقش آرزو در زندگی، آرزوی حقیقی، راه رسیدن به آرزوها، آفت های آرزوها، کوتاه کردن آرزو ها، برحذر داشتن از آرزوهای نکوهیده، خاستگاه های آرزوهای بیهوده و زیان های آرزوهای باطل.
پيشگفتار
فرهنگ نامه ، كتابى است كه در آن ، دانش ، فرهنگ [1] و حكمت باشد .
فرهنگ نامه آرزو ، قطره اى ديگر از درياى بيكران علوم و معارف ناب اسلامى و مَدخَلى [2] ديگر از دانش نامه ميزان الحكمه است كه به صورت مستقل ، منتشر مى شود . در اين دانش نامه ، واژه ها و اصطلاحاتى كه در قرآن و احاديث ، كاربرد فرهنگى گسترده اى دارند ، به ترتيب الفبايى ، با نظمى نوين و با ذكر نمونه كاربردها (شواهد) ، معناشناسى و تحليل و تبيين مى گردند . در لابه لاى اين دانش نامه ، برخى مَدخل ها ، از كاربرد فرهنگى ويژه و بَسامد استفاده بالايى برخوردارند . بدين معنا كه عموم مسلمانان و يا گروه هاى خاصّى از آنان ، به صورت شبانه روزى و گسترده ، با آنها ، سر و كار دارند . از اين رو ، به منظور تصحيح و تقويت فرهنگ عمومىِ جوامع اسلامى ، ضرورى است معارف مربوط به اين گونه واژه ها و اصطلاحات ، به صورت كتابِ همراه ، و كتاب راهنما ، در اختيار همگان قرار گيرد .
با اين نگاه ، مَدخَل هايى از اين دست ـ كه گفتيم ـ ، به صورت كتاب هايى مستقل و در اندازه هايى كه حمل و مطالعه آن آسان باشد ، در اختيار علاقه مندان قرار مى گيرند .
گفتنى است كه در اين سلسله آثار ، براى آنچه مربوط به رفتار يا احوال خاص است (مانند : ادب ، اذان ، شادى و آرزو) ، نام «فرهنگ نامه» و براى آنچه مربوط به گروه هاى اجتماعى (مانند : بسيجيان ، جوانان و كودكان) مى شود و يا آموزه هاى حكيمانه پيشوايان بزرگ اسلام يا حكماى بزرگ الهى (چون لقمان حكيم) را ارائه مى نمايد ، نام «حكمت نامه» را برگزيديم .
فرهنگ نامه آرزو ، سومين كتاب از مجموعه فرهنگ نامه هايى است كه با هدف تصحيح و تقويت فرهنگ ارزش هاى رفتارى در دست تدوين اند .
در اين فرهنگ نامه، مسائل مهمى، مانند: نقش آرزو درزندگى، گُم شده حقيقىِ انسان، راه رسيدن به آرزوها، فوايد كوتاه كردن آرزو، خطر آرزوهاى طولانى، خاستگاه آرزوهاى بيهوده و زيان هاى آرزوهاى پوچ و بى حاصل، از منظر قرآن و حديث ، مورد بررسى قرار خواهد گرفت.
گفتنى است كه در تدوين اين مجموعه ، از همكارى محقق ارجمند جناب آقاى محمّد كاظم طباطبايى بهره بردم . از ايشان و ديگر همكارانى كه در «پژوهشكده علوم و معارف حديث» ، در ساماندهى اين اثر سهيم هستند ، بويژه مترجم گران قدر آن ، جناب آقاى حميد رضا شيخى ـ كه با ترجمه زيبا و دقيق خود ، فهم آيات و احاديث اين فرهنگ نامه را براى پارسى زبانان ميسّر ساخت ـ صميمانه سپاس گزارم واز خداوند منّان ، پاداشى در خور فضل و كرامتش ، براى آنان مسئلت دارم .
ربّنا! تقبّل منّا؛ إنّك أنت السميع العليم.
محمدى رى شهرى
24 خرداد ماه 1384
17 جمادى اول 1427
[1] فرهنگ : علم؛ دانش؛ ادب؛ تربيت؛ پديده كلّى پيچيده اى از آداب ، رسوم ، انديشه ، هنر و شيوه زندگى كه در طىّ تجربه تاريخى اقوام ، شكل مى گيرد و قابل انتقال به نسل هاى بعدى است (ر. ك : لغت نامه دهخدا ، فرهنگ معين و فرهنگ بزرگ سخن) .
[2] در دانش نامه ها ، به هر واژه اصلى كه توضيحى (مقاله اى) در ذيل خود دارد ، «سرواژه» يا «مَدخَل» مى گويند . به مجموع سرواژه و توضيح ، بر روى هم ، نيز «مدخل» گفته مى شود (ر. ك : فرهنگ بزرگ سخن) .