همایش علمی «سیره امام رضا(ع)؛ آموزه‌ها و کارکردها» و مراسم رونمایی از کتاب «پرتویی از تفسیر اهل‌بیت (ع)»

گزیده سخنان آیت الله محمدی ری شهری در این مراسم:
سخن درباره امروز و این همایش فراوان است ولی تصور می کنم آنچه برای جامعه امروز برای جهان اسلام بلکه برای جهانیان و به ویژه برای حوزه های علمیه – در جهت زمینه سازی برای حکومت جهانی امام عصر(عج) – بیش از هر چیز دیگر باید مورد بحث و بررسی قرار گیرد ، تلاش آن امام بزرگ در جهت مرجعیت علمی خاندان رسالت است.

یکی از سخنان آن حضرت در این باره روایتی است که شیخ صدوق (ره) به سند معتبر از آنحضرت نقل کرده که در آن پیروان خود را به آشنا کردن جهانیان با معارف اهل بیت دعوت کرده است و تصریح فرموده «اگر مردم –جهان- با محاسن سخنان اهل بیت آشنان شوند از آنان پیروی خواهند کرد .» در واقع زمینه سازی فرهنگی برای حکومت جهانی ولی عصر(عج) ، آشنا کردن جهانیان با معارف اهل بیت است .

چرا امام هشتم مردم را به آشنائی با محاسن اهل بیت دعوت کرده نه محاسن معارف قرآن؟
بر اساس حدیث معتبر ثقلین ، معارف اهل بیت چیزی جدا از معارف قرآن نیست . به همین جهت در حدیثی از امام باقر علیه السّلام آمده « وقتی ما حدیثی را برای شما بیان می کنیم ریشة قرآن آن را از ما بپرسید » که آنحضرت در همان جلسه در پاسخ حاضران ریشة قرآنی احادیثی را بیان فرمود.

امام رضا علیه السّلام فرموده : آنچه ما می گوئیم از خدا و پیامبر خدا است. در واقع معارف قرآن اگر از اهل بیت جدا شد، معارف قرآن نیست. از این رو وقتی در جنگ صفین خوارج شعار (لاحکم الا لله) را سر دادند و آن حضرت را به حکمیت قرآن فراخواندند، فرمود : « این کتاب خدا است ولی ساکت است ، سخن نمی گوید ، من آن را باید توضیح دهم ، کتاب ناطق من هستم ، حکم بر اساس کتاب ساکت را رها کنید و حکم خدا را از کتاب ناطق دریافت نمایید.

اگر از این زاویه به روایات اهل بیت نگاه کنیم ، روایات آنان را به دو دسته می توان تقسیم کرد: دسته اول، روایاتی است که با اشاره به آیاتی از قرآن آن را تفسیر کرده اند. دسته دوم، روایاتی که بدون اشاره به آیه ای خاص آن را تفسیر کرده اند . دسته اول نیز اقسامی دارند مانند : ترسیم فضای نزول قرآن ، تفسیر قرآن به قرآن ، تفسیر لفظی ، تفسیر مفهومی ، تفسیر مصداقی ، تفسیر عقلی به تفسیر علمی ، تفسیر عملی ، تفسیر شهودی ، تفسیر مَثَلی ، تفسیر متشابهات ، تفسیر بطون و ... امّا دسته دوّم شامل همه معارف قرآن می گردد که توضیح آن فرصتی دیگر می طلبد.

در واقع تفسیر اهل بیت صلوات الله علیهم ، جامع ترین تفسیر برای معارف بلند قرآن کریم و کتاب «پرتوئی از تفسیر اهل بیت» آغاز حرکتی در جهت مرجعیت علمی اهل بیت در تفسیر قرآن است که مبانی و روش این تفسیر را اجمالاً جناب آقای مسعودی رئیس «پژوهشکده تفسیر اهل بیت » بیان می فرمایند.