اللّهُمَّ اجعَل ما يُلقِي الشَّيطانُ في رُوعي مِنَ التَّمَنّي وَ التَّظَنّي وَ الحَسَد ذِكراً لِعَظَمَتِكَ، و تَفَكُّراً في قُدرَتِكَ، و تَدبيراً عَلى عَدُوِّكَ.[1]
اشاره شد که بر اساس این فراز نورانی از دعای مکارم، تنها راه پیشگیری و درمان القائات و وسوسههای شیطانی، «یادِ خدا» است. «یاد خدا» مانع میشود که القائات شیطان در جان انسان اثر کند. در روایتی كه از امام على(عَلَیْهِالسَّلامِ) نقل شده، آمده است:
ذِكرُ اللّهِ مَطرَدَةُ الشَّيطانِ.[2]
ياد خدا، بيرون كننده شيطان است.
هنگامی که انسان احساس کرد، درون دلش آرزوهای باطل وجود دارد یا نسبت به دیگران سوء ظن یا حسادت پیدا کرده است، اگر به یاد خدا بیافتد و به او توجه کند، نه تنها وسوسه شیطان در او اثر نمیکند؛ بلکه این وسوسهها به الهامات ربّانی تبدیل میشود که موجب رشد او خواهد بود.
از جمله الهامات رحمانی تفکر در قدرت الهی است. انسان به جای این که وقت و نیروی خود را، صرف آرزوهای باطل کند یا درباره دیگران دچار سوء ظن شود یا به آنها حسادت بورزد، در این باره فکر کند که خدای متعال قدرت دارد و میتواند همان امکاناتی که به دیگران داده را به او نیز عطا کند. در این صورت، حسادت او تبدیل به غبطه میشود.
تدبیر نسبت به دشمنان نیز از دیگر الهامات ربانی است. کسی که به یاد خدا و عظمت و قدرت اوست، به جای حسادت ورزیدن و ایجاد درگیری با دوستان، با دشمنان خدا درگیر میشود و راههای مقابله با آنها را ساماندهی و مدیریت میکند.