آرامش و وقار (۲)
صحبت در تبیین این فراز از دعای نورانی مکارم الاخلاق بود که بر یکی از زیورهای انسانهای صالح و با تقوا یعنی وقار و متانت، دلالت دارد.
گفتیم بر پایه روایتی که از امیر المؤمنین(علیه السّلام) نقل شده است، سنگینی وقار زینت عقل است.[۲] در روایت دیگری از رسول خدا (صلّی الله علیه و آله و سلّم) چگونگی زیور بودن وقار و متانت برای انسان عاقل بیان شده است.
روایت مفصلی از آن حضرت در تحف العقول نقل شده است که در آن، پاسخ مسائل بسیاری که «شمعون بن لاوى»، از نوادگان يهودا، حوارىِ عيسى(عليه السلام) از ایشان پرسیده، آمده است. در بخشی از این روایت طولانی در تبیین خصوصیات انسانهای عاقل میفرماید:
أمَّا الرَّزانَةُ فَيَتَشَعَّبُ مِنهَا: اللُّطفُ وَ الحَزمُ، و أداءُ الأَمانَةِ و تَركُ الخِيانَةِ، و صِدقُ اللِّسانِ، و تَحصينُ الفَرجِ، وَ استِصلاحُ المالِ، وَ الاستِعدادُ لِلعَدُوِّ، وَ النَّهيُ عَنِ المُنكَرِ، و تَركُ السَّفَهِ، فَهذا ما أصابَ العاقِلُ بِالرَّزانَةِ. فَطوبى لِمَن تَوَقَّرَ، و لِمَن لَم تَكُن لَهُ خِفَّةٌ و لا جاهِلِيَّةٌ.[۳]
از متانت و سنگينى [انسان خردمند]، مهربانى، دورانديشى، باز گرداندن امانت، ترك خيانت، راستگويى، پاكدامنى، سالم نگه داشتن ثروت، آمادگى در برابر دشمن، باز داشتن [ديگران] از زشتى و كنار نهادن سبکسری، سرچشمه مىگيرند. اينها، ويژگىهايى هستند كه از متانت، نصيب عاقل مىشوند. پس خوشا به حال كسى كه با وقار باشد و سَبُكسَر و نادان نباشد!