آرامش و وقار
وَ ألبِسْنِي زِينَةَ المُتّقينَ في... سُكُونِ الرِّيحِ.[۱]
یکی دیگر از ویژگیهای مردم صالح و باتقوا که در این فراز از دعای نورانی مکارم الاخلاق آمده است، متانت، وقار و آرامش در زندگی فردی و اجتماعی است که از آن به «سکون الریح» تعبیر شده است.
زمخشری در اساس البلاغة می نویسد:
رجل ساكن الريح: وقور.[۲]
مردی که «ساکن الریح» است یعنی باوقار و سنگین است.
برای مفهوم وقار و متانت و سنگینی از تعبیر «سکون الریح» استفاده میست که چند خصوصیت دارد: یکی اینکه سبک است و به راحتی این طرف و آن طرف میرود؛ دیگر آنکه در جهات مختلف حرکت میکند و این طور نیست که یک جهت خاص داشته باشد؛ خصوصیت سوم آن هم این است که گاهی تند حرکت میکند و تبدیل به توفان میگاهی نیز بدون حرکت است که در واقع هوا سنگین و بدون حرکت میباد تولید نخواهد شد.
در این فراز هم که وقار و آرامش انسانهای صالح به ساکن بودن باد تشبیه شده است، به این معناست که آنها افراد وزینی هستند و مثل باد نیستند که به این طرف و آن طرف حرکت کنند، گاه تند شوند و زمانی کُند؛ بلکه آنان با متانت و وقار رفتار می
در قرآن و روایات برای این خصوصیت تعبیرهای دیگری هم آمده است. مثلا در قرآن از تعبیر «سکینه» به معنای آرامش استفاده شده است:
﴿هُوَ الَّذِي أَنْزَلَ السَّكِينَةَ فِي قُلُوبِ الْمُؤْمِنِينَ لِيَزْدادُوا إِيماناً مَعَ إِيمانِهِمْ﴾[۳]
اوست كه آرامش را در دل مؤمنان فرو فرستاد تا ايمانى بر ايمانشان بيفزايند.
تعبیر «رزانت» و «وقار» نیز در روایات به کار رفته است. در روایتی از رسول گرامی (صلّی الله علیه و آله و سلّم) می خوانیم:
علَيكُم بالسَّكِينَةِ و الوَقارِ.[۴]
بر شما باد آرامش و وقار!
یعنی در زندگی، آرامش و وقار داشته باشید و با متانت رفتار کنید.
یا در روایت دیگری از آن حضرت، چنین وارد شده است:
لَيس البِرُّ في حُسنِ اللِّباسِ و الزِّيِّ، و لكنَّ البِرَّ في السَّكِينَةِ و الوَقارِ.[۵]
نيكى، به نيكويىِ لباس و شكل ظاهرى نيست؛ بلكه نيكى، به آرامش و وقار است.