کتب آیت الله ری شهر از منابع موثق برای تبیین شعور حسینی است

حجت الاسلام رسول ملکیان در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه در اصفهان، درباره فهم صحیح از نهضت حضرت امام حسین (ع) و عاشورا اظهار کرد: برای تبیین و گسترش نهضت عاشورا باید به هر دو بعد شور و شعور توأمان توجه کرد.

وی با بیان اینکه حضرت امام حسین (ع) را باید با دو بعد مهم شعور و شور شناخت و به دیگران شناساند، گفت: زمینه‌ها و ابعاد شعور حسینی مربوطه به قرآن، شناخت، تاریخ، حدیث، عقلانیت، فهم کامل و جامع اسلام، ایمان و عمل صالح و ابعاد شور احساسات و عواطف پاک الهی، ایمانی و اسلام؛ عزاداری و سوگواری، اشک و اِنابه، توسل، شفاعت، زیارت، مراسم مذهبی و تعظیم شعائر اسلامی است.

این کارشناس دینی با دادن این تذکر که ابعاد شعور و شور را باید از منابع درجه یک و موثق و به دور از افراط و تفریط دریافت کرد، گفت: مهمترین رسالت در راستای تبیین نهضت حسینی از بعد شعور، بر دوش مبلغین دینی است که طلاب و روحانیون باید برای تحقق این مهم، منابع مهم و درجه یک را بشناسند.

وی نخستین منبع موثق در این زمینه را دانش نامه امام حسین(ع) بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ از آیت الله ری شهری دانست و تصریح کرد: در این کتاب بررسی ابعاد مختلف زندگانی، شخصیت، قیام و شهادت امام حسین (ع) و حوادث و آموزه‌های مرتبط با آن با بهره‌گیری از قرآن، حدیث و تاریخ نگاشته شده است.

حجت الاسلام ملکیان عنوان کرد: در جلد یک دانشنامه، به منبع شناسی پرداخته است که بحث بسیار مهمی بوده، این کتاب توجه به طول حیات حضرت امام حسین (ع) به صورت کامل دارد.

وی افزود: درباره تاریخ نهضت امام حسین علیه السلام و بویژه عاشورا و نیز در موضوع عزاداری بر امام حسین علیه السلام و نقل مَقتل ایشان، کتاب‌های بسیاری در طول تاریخ، نگاشته شده است که این، خود، نشان از اهتمام عالمان و محقّقان مسلمان، بدین مسئله دارد.

استاد حوزه خاطرنشان کرد: این منابع از لحاظ اعتبار و دقّت در نقل و تحلیل، یکسان نیستند و می‌توان آنها را به دو دسته کلّیِ قابل استناد و ضعیف، تقسیم کرد.

وی اذعان کرد: برای هر پژوهشی درباره تاریخ عاشورا و عزاداری، چهار دسته منبع وجود دارد، منابع قابل استناد، منابع غیر قابل استناد، منابع معاصر و منابع مفقود است.

محقق حوزوی بیان کرد: دومین کتاب «عاشورا، ریشه‌ها، انگیزه‌ها، رویدادها، پیامدها» به تألیف سعید داودی، مهدی رستم‌نژاد و ناشر آن مدرسه الامام علی بن ابیطالب (ع) قم است.

حجت الاسلام ملکیان افزود: سومین کتاب «فرهنگ عاشورا» است، فرهنگ‌نامه‌ای فارسی در موضوع عاشورا نوشته جواد محدثی است، فرهنگ عاشورا مجموعه‌ای از مدخل‌های مرتبط با قیام عاشورا مانند اشخاص، گروه‌ها، مکان‌ها، کتاب‌ها، اصطلاحات، سنت‌ها، شعائر و… است، ترتیب مدخل‌های این کتاب به صورت الفبایی تنظیم شده است.

وی چهارمین کتاب و منبع موثق را حکمت نامه امام حسین علیه السلام تألیف محمد محمدی ری شهری، با همکاری سیدمحمود طباطبایی‌نژاد و سیدروح‌الله سید طبائی، معرفی کرد و گفت: این اثر کوششی نو برای گردآوری سخنان حکیمانه این امام از منابع حدیثی شیعه و اهل سنت و ارائه آن با نظمی نوین و دسترسی آسان است.

استاد حوزه توضیح داد: این مجموعه، افزون بر حکمت‌هایی که از امام حسین (ع) روایت شده، بخشی از احادیثی را که ایشان مستقیماً یا با واسطه از پدر بزرگوارش امام علی (ع) یا جد ارجمندش پیامبر خدا (ص) نقل کرده، دربرمی‌گیرد.

وی شهادت‌نامه امام حسين عليه السلام را پنجمین منبع موثق تلقی کرد و افزود: این کتاب از ۱۵ بخش تشکیل شده است که فهرست اجمالی آنها، عبارت است از کتاب شناسی، اهداف عاشورا، عزاداری و…؛ زندگی خانوادگی سیدالشهدا (ع)؛ فضیلت‌ها و ویژگی‌های امام حسین (ع)؛ دلایل امامت امام حسین (ع) و فرزندانش؛ امام حسین (ع) پس از پیامبر صلی‌الله علیه‌وآله، تا شهادت پدر؛ امام حسین (ع) پس از شهادت پدر تا قیام عاشورا؛ پیشگویی درباره شهادت امام حسین (ع)؛ از مدینه تا ورود به کربلا؛ از ورود به کربلا تا شهادت؛ وقایع پس از شهادت؛ بازتاب شهادت امام (ع) و فرجام دشمنان ایشان؛ عزاداری و گریه برای امام حسین (ع)؛ نمونه مرثیه‌های سروده شده در سوگ ایشان در طول تاریخ؛ زیارت امام حسین (ع)؛ مزار امام حسین (ع)؛ حکمت‌نامه امام حسین (ع).

حجت الاسلام ملکیان کتاب «تاریخ قیام و مقتل جامع سید الشهدا» (دوره دو جلدی) به همت انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) به تحقیق و تنظیم مهدی پیشوایی و کتاب «گنجینة الاسرار» اثر عمان سامانی؛ میرزا نورالله بن میرزا عبدﷲ بن عبدالوهاب چهارمحالی اصفهانی؛ ملقب به «تاج الشعراء» و متخلص به «عمان» دیگر منابع موثق است.

وی در باب هفتمین منبع معرفی شده گفت: به نظر می‌رسد این کتاب تاکنون مهمترین و بهترین کتاب شعر و نثر عرفانی درباره عاشورای حسینی است.