به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه قرآن و حدیث، کتاب مبانی شناخت از سلسله مباحثات ارائه شده مولف گرانقدر آیت الله محمدی ری شهری در سال های متمادی حضور ایشان در نهادهای مختلف و نیز برنامه های ارائه شده در سیمای جمهوری اسلامی ایران است که به رشته تحریر درآمده است.
آیت الله محمدی ری شهری برای نخستین بار در سال ۱۳۵۳ اصول عقاید اسلامى را بر اساس روشى نو و بر مبناى یافته هایی از قرآن و حدیث در حوزه علمیه قم آغاز و تدریس کردند که تا سال ۱۳۵۷ براى گروه هاى مختلفى از طلاب جوان نیز ادامه داشت.
ایشان پس از پیروزى انقلاب اسلامى موضوعاتی همچون معرفتشناسى، خداشناسى، عدل، نبوت عامه و نبوت خاصه رای براى گروهى از فرماندهان ارتش جمهورى اسلامى ایران به صورت جلسات هفتگی تدریس کردند.
نو بودن سبک مباحث و نیز مطالعاتى که نگارنده در زمینه تدریس دوره هاى جدید داشت موجب شد تا مباحث هر دوره، کامل تر از دوره های قبل باشد. سرانجام در سال ۱۳۶۲، آخرین دوره تحت عنوان "درس هایى از اصول عقاید اسلامى" براى کلاس هاى غیر حضورى سپاه پاسداران انقلاب اسلامى تدریس شد.
این درس ها - که متن کتاب حاضر برگرفته از آنهاست - سال ها با همین عنوان به صورت برنامه هفتگى، از سیماى جمهورى اسلامى ایران پخش شده و همزمان نیز در مجله مکتب انقلاب چاپ و منتشر گردید.
آنچه اینک در این کتاب گردآوری شده است، متن منقح و کامل شده درسهای «معرفتشناسى» است که در واقع، مبناى شناخت شناسى از منظر قرآن و حدیث محسوب مى شود و چنانکه گفته شد، در مجله مکتب انقلاب نیز منتشر شده است.
لازم به ذکر است در برخی فصلهای این کتاب مباحثى مطرح شده است که پیشتر در جایی اشاره یا بحث نشده است. همچنین در ویرایش جدید، اصلاحاتى در متن کتاب و فصل بندى ها و پانوشت ها صورت گرفته است.
با توجه به این رویکرد، پژوهش حاضر در چهار بخش و بیست و دو فصل سامان یافته است که به قرار ذیل می باشد:
بخش اول: درآمدی بر عقیده شناسی
فصل اول: جایگاه عقیده
فصل دوم: تقلید در عقیده
فصل سوم: تحقیق در عقیده
فصل چهارم: پالایش در عقیده
فصل پنجم: نشانه های درستی عقیده
فصل ششم: آزادی عقیده
فصل هفتم: آموزش عقیده
بخش دوم: ابزارهای شناخت
فصل اول: ابزارهای معرفت در انسان
فصل دوم: ابزارهای معرفت از نگاه قرآن
فصل سوم: قلمرو ابزار شناخت
فصل چهارم: شناخت های فطری
فصل پنجم: نقد نظریه مادی گرایان
بخش سوم: موانع شناخت
فصل اول: موانع حسی
فصل دوم: موانع عقلی و قلبی
فصل سوم: زدودن موانع شناخت
فصل چهارم: موانع زوال ناپذیر
فصل پنجم: موانع معرفت از نگاه قرآن
فصل ششم: خاستگاه موانع معرفت
فصل هفتم: بیماری های نیروی ادراک
فصل هشتم: درمان بیماری نیروی ادراک
بخش چهارم: شرط های شناخت
فصل اول: شرط های معرفت آموزی
فصل دوم: راه های کسب شرط های معرفت
کتاب "مبانی شناخت" تألیف آیت الله محمدی ری شهری از سوی پژوهشکده علوم و معارف حدیث، به زبان فارسی، در قطع وزیری، در ۴۳۹ صفحه به نگارش درآمده است و در سال ۱۳۹۹ با همکاری انتشارات دارالحدیث منتشر شده است.