مروری بر کتاب اهل بیت در قرآن و حدیث

شايد برخى چنين تصوّر كنند كه گفت و گو پيرامون «اهل بيت (عليهم السلام)» و تلاش براى شناختن و شاساندن آنان، مسئله‌اى قديمى است و در عصر حاضر، اثرى بر آن مترتّب نيست، در حالى كه اگر به كلام خداوند و سنّت نبىّ اكرم (ص) مراجعه كنيم و در آن بينديشيم، به وضوح مى‌يابيم كه مطالعه و پژوهش پيرامون اين مسئله و شناخت مفهوم و مصاديق اهل بيت پيامبر (ص) براى امّت اسلامى، امرى كاملاً حياتى است. بر اساس آیات قرآن و نیز سیره و سخن رسول خدا (ص) نقشی محوری در تحقق اهداف متعالی اسلام در رساندن جامعه بشریت به کمال فردی و اجتماعی دارند. خداوند وظیفه رهبری و هدایت جامعه اسلامی را پس از پیامبر اسلام به عهده عترت ایشان نهاده است و پس از منصب نبوت و رسالت که اختصاص به شخص رسول الله دارد منصب امامت و پیشوایی خلق را به افرادی از خاندان ایشان اختصاص داده است. این جایگاه والا نه فقط به دلیل پیوند خویشاوندی ایشان با پیامبر اسلام (ص)است بلکه به دلیل ویژگی هایی است که ایشان را بر دیگر افراد فضیلت داده و برگزیده درگاه خداوند نموده است. علم آسمانی و عصمت و طهارت ایشان از هر پلیدی و گناه ایشان را به مرتبه ای از ایمان و یقین رسانده است که اندیشه و عمل ایشان چیزی جز عبودیت و بندگی خداوند نیست بنابراین خداوند این افراد را پیشوا و امام برای سایر مردم قرار داده است تا با الگوقراردادن، همراهی و اطاعت از ایشان بتوانند در مسیر کمال انسانی خود قدم بردارند. آیات و روایاتی دلالت بر امامت و ولایت این افراد دارند فراوان است.

انتشارات مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث، کتاب اهل بیت علیهم السلام در قرآن و حدیث، نوشته محمد محمدی ری شهری را به چاپ رسانده است.

ساختار کتب

کتاب اهل بیت علیهم السلام در قرآن و عترت به سیزده بخش تقسیم شده است:

بخش یکم: مصادیق اهل بیت علیهم السلام عنوان بخش اول و برخی عناوین این بخش عبارت است از: همسران پیامبر و مصداق«اهل بیت»، اصحاب پیامبر و مصداق«اهل بیت»، اهل بیت(علیهم اسلام) و مصداق«اهل بیت»، درود فرستادن پیامبر(صلی الله علیه و آله) بر اهل بیت(علیهم السلام) و تخصیص ایشان در امر به نماز.

بخش دوم: شناخت اهل بیت علیهم السلام عنوان این بخش است و در این بخش موضوعات: ارزش شناخت اهل بیت، منزلت اهل بیت(علیم السلام)، و نهی از نشناختن امامان توضیح داده شده است.

بخش سوم: ویژگی های اهل بیت علیهم السلام، عنوان این بخش است و مهم ترین ویژگی های اهل بیت، و ویژگی های جامع ایشان در این فصل شرح شده است.

بخش چهارم: عنوان چهارمین بخش از این کتاب، دانش اهل بیت علیهم السلام، برخی عناوین این قسمت: ویژگی های علمی اهل بیت، درهای علوم اهل بیت، سرچشمه های علوم اهل بیت.

بخش پنجم: مکتب اهل بیت علیهم السلام، عنوان این بخش و تفسیر دین در نزد اهل بیت و ویژگی شیعیان اهل بیت برخی از موضوعات آن است.

بخش ششم: عنوان آن، اخلاق اهل بیت علیهم السلام است و در آن، ایثار اهل بیت، فروتنی اهل بیت، گذشت اهل بیت، شیوۀ اهل بیت در عبادت، شیوۀ اهل بیت در شکیبایی و خرسندی، و شیوۀ اهل بیت در طلب معاش بررسی شده است.

بخش هفتم: سفارش های اهل بیت علیهم السلام؛ در این فصل، عناوین سختکوشی در عمل، حُسن معاشرت، و مسئولیت عالمان دیده می شود.

بخش هشتم: حقوق اهل بیت علیهم السلام عنوان این فصل است و در آن موضوعات: شناخت حقوق اهل بیت علیهم السلام، تشویق به پاسداشت حقوق اهل بیت علیهم السلام، عناوین حقوق اهل بیت علیهم السلام و ... واکاوی شده است.

بخش نهم: دوست داشتن اهل بیت علیهم السلام، عنوان نهمین بخش است و نویسنده در آن به فضیلت دوست داشتن اهل بیت، ویژگی های دوست داشتن اهل بیت، تربیت فرزندان بر دوستی اهل بیت، تشویق به ایجاد محبّت اهل بیت در دل مردم، و نشانه های دوست داشتن اهل بیت پرداخته است.

بخش دهم: دئر دهمین بخش با عنوان دشمنی با اهل بیت علیهم السلام، برحذرداشتن از دشمنی با اهل بیت و آثار دشمنی با اهل بیت توضیح داده شده است..

بخش یازدهم: ستم کردن به اهل بیت علیهم السلام، عنوان آن است و موضوعات: هشدار پیامبر دربارۀ ستم کردن به اهل بیت، حرام بودن بهشت بر کسی که به اهل بیت ستم کند، عذاب ستم کنندگان به اهل بیت، پیشگویی پیامبر دربارۀ ستم بر اهل بیت و ... در آن بررسی شده اند.

بخش دوازدهم: در بخش دوازدهم با عنوان دولت اهل بیت علیهم السلام، روایات مربوط به بشارت ها دربارۀ دولت اهل بیت(علیهم السلام)، زمینه سازان دولت اهل بیت، دولت اهل بیت،آخرین دولت است، و انتظار دولت اهل بیت آمده است.

بخش سیزدهم: در آخرین بخش این کتاب با عنوان غلوکردن دربارۀ اهل بیت علیهم السلام موضوعات برحذرداشتن از غلو، بیزاری اهل بیت از غالیان، کافربودن غالی، هلاکت غالی، و ساختگی بودن اخبار غلوآمیز بررسی شده است.

ویژگی‌های اثر

1. پرداختن به اهل بیت(ع) در قرآن کریم و روایات اهل بیت؛غ

2. استفاده از حجم قابل توجه روایات و آیات آن هم به صورت مختصر این کتاب را بسیار خواندنی کرده است؛

3. استفاده از منابع متقن و روایات مستند؛

جمع بندی

خوانندگان و دوست داران کتاب آن هم در مورد اهل بیت(ع) می‌توانند با خواندن این کتاب مطالب خوب و مفیدی درباره شناخت اهل بیت(ع) به دست آورند.

برشی از کتاب

در صفحه 536 درباره ویژگی‌های شیعیان این مطالب به رشته تحریر درآمده است:

شیعیان ما در راه دوستی ما،به یکدیگر بخشش می کنند و در پرتو محبّت ما، یکدیگر را دوست می دارند و برای زنده نگاه داشتن یاد ما،به دیدار یکدیگر می شتابند. آنها کسانی هستند که هرگاه خشمگین می شوند،ستم روا نمی دارند و هر گاه خشنود شوند،زیاده روی نمی کنند. برای همسایگان خود،مایۀ برکت اند و با هرکه آمیزش یابند، راه آشتی در پیش می گیرند. همچنین در روایت دیگری دارد که: شیعیان ما خداشناس اند و به امر خداوند عمل می کنند.آنها اهل فضیلت اند و سخن به درستی می گویند. خوراکشان اندک است و پوشاکشان میانه رَوی و رفتارشان به فروتنی است....آنها را بیمار می انگاری و می پنداری که دیوانه اند، در حالی که چنین نیست و عظمت خدایشان آنها را به بیماری افکنده و شدّت هیبت پروردگار دل های آنها را بی پروا و عقل هایشان را پریشان کرده است و هرگاه از اینها فارغ آیند،با انجام اعمال نیکو به درگاه الهی می شتابند. آنها نه به [عملِ] کم،راضی اند و نه اعمال زیاد را فراوان می شمارند.

انتشارات دارالحدیث کتاب اهل بیت علیهم السلام در قرآن و حدیث، نوشته آیت الله محمدی ری‌شهری را در قطع وزیری و 1239 صفحه به چاپ رسانده است.

علاقه‌مندان می‌توانند برای خرید این کتاب به انتشارات دار الحدیث به آدرس: قم، خیابان معلم، روبروی اداره برق، تلفن: 37740545-025 مراجعه نمایند.