همایش بيستمين سالگرد تاسيس دانشگاه قرآن و حديث

گزیده سخنان آیت الله محمدی ری شهری در همایش بيستمين سالگرد تاسيس دانشگاه قرآن و حديث ، همزمان با روز وحدت حوزه و دانشگاه و هفته پژوهش :

یکی از اهداف بلند پژوهشگاه و دانشگاه قرآن و حديث، تحول بنيادين در رشته هاى مختلف علوم انسانى دانشگاه هاست.

وحدت حوزه و دانشگاه باید « با تلاش های علمی و عملی و خصوصا رفتاری » حوزویان و دانشگاهیان بسیجی محقق شود و دیگران نیز طی این امر مهم به مسیری درآیند که انقلاب اسلامی در آن قرار دارد و این انتظار از دانشگاه قرآن و حدیث بیش از سایر دانشگاه هاست زیرا این دانشگاه هم از جنبه حوزوی و هم از جنبه های دانشگاهی برخوردار است.

یکی از محورهای اصلی وحدت حوزه و دانشگاه مساله پژوهش و دانش است که باید یک تقسیم کاری بین دانشگاه ها و حوزه علمیه در زمینه های آموزشی و پژوهشی صورت می گیرد.

اصولا پژوهش تلاشی است که در زمینه کشف حقیقت چه در کشف عقاید دینی و مسایل اعتقادی و عملی و چه در زمینه مسایل دنیوی و دانش های نو صورت می گیرد و اساسا پیشرفت همه کشورها ارتباط مستقیمی با پژوهش های علمی و کشف حقایق علمی دارد.

اگر بخواهیم مساله پژوهش را از دیدگاه قرآن و حدیث مطرح کنیم، کلید واژه هایی مثل تفکر، تعقل و تفقه و امثال آن، بر می خوریم که آیات و روایات مشتمل بر این‌ها جامعه را به سمت و سوی پژوهش های مختلف علمی در زمینه های مختلف راه نمایی می کند.

در روایتی از رسول اکرم (ص) بیان شده است که صادق ترین انسان ها کسانی هستند که در امور اخروی و دنیوی بیشتر از سایرین فکر می کنند و این به معنای پژوهش برای کسب معارف بیشتر است و البته این عبارت در روایات دیگر هم به شکل های مختلف تکرار شده است.

روايتى به سند صحيح از امام على(ع) آمده که روزی جبرئیل نزد حضرت آدم (ع) آمد و گفت من مامورم تو را مخیر به انتخاب یکی از سه امر یعنی «عقل» و «حیا» و «دین» کنم، هر يك را كه مى خواهى انتخاب كن. حضرت آدم (ع) عقل را انتخاب كرد. جبرئيل به حياء و دين فرمود: شما او را رها كنيد و بازگردید، آن ها گفتند نمى توانيم! به ما دستور داده شده كه همراه عقل باشيم، هر جا عقل باشد ما نيز حضور بايد داشته باشيم، جبرئيل فرمود خود دانيد!

اين روايت معتبر، تمثيل زيبايى است كه به روشنى پيوند پژوهش هاى علمى و باورهاى صحيح دينى و حاكميت مكارم اخلاق در جامعه را تبيين مى نمايد و از اين رو، پيام بسيار مهمى براى حوزه ها و دانشگاه ها دارد و آن تلاش مضاعف در زمينه پژوهش هاى دينى و اخلاقى در جهت پيشرفت ارزش هاى اخلاقى در جامعه است.

از منظر روايات اهل‌بيت سرآمد همه مكارم اخلاقى است و از اين رو اگر شرم و حياء از انسان سلب گردد، همه ارزش‌هاى اخلاقى از او سلب مى‌گردد.

در شرایط کنونی، مجموعه ای از گزارش های متعددی وجود دارد که نشانگر این است که آلوده سازی جوانان در راس همه برنامه های دشمنان انقلاب اسلامى است. آنان براى جدا كردن جوانان از ارزش هاى اسلامى و انقلابى با همه توان و از طريق فضاى مجازى تلاش مى كنند شرم و حياء را در جوانان و خانواده ها نابود كنند!.

از جمله آسیب هایی که در زمینه پژوهش های حوزه و دانشگاه وجود دارد، عدم نیاز سنجی و دیگری عدم پرداختن به اولویت های پژوهشی است. آسیب سوم نیز عدم پشتیبانی مالی دولت از پژوهشگاه ها و مراکز تحقیقاتی است. دردناکتر اینکه گاه اعتبار تخصیص یافته دولت در کمیسیون یا صحن مجلس شورای اسلامی حذف می شود.

یکی از اهداف ما تحول بنيادين در رشته هاى مختلف علوم انسانى در دانشگاه هاى كشور است تا علوم انسانی در دانشگاه ها برپایه قرآن و حدیث طراحی شود و این رسالتی است که شوراى انقلاب فرهنگى بيش از همه نهادها بايد مورد توجه قرار دهد.