پس از پیروزی انقلاب اسلامی یکی از آرمان های بلند انقلاب، تغبير بنیادین در سیستم قضایی کشور براساس آرمان های دینی و اسلامی بود و این مهم با همت بلند امام خمینی و قاضيان فهیم و دین دار، سمت و سوی یافت.
این نوشتار مجموعه مقاله هایی بود که در اوان پیروزی انقلاب در ماهنامه «پاسدار اسلام»، نشر یافت و سپس به صورت کتابی مستقل چاپ شد، سپس در سال 1377 با ویرایش جدید منتشر شد و تنها فرازهایی از آرمان های قضایی اسلام را نشان داد. طبیعی است که امروزه موضوعاتی دیگر نیز در امر قضا مطرح است و لازم است به آنها پرداخته شود. مثل اینکه آیا دادرسی محدود به گواه و سوگند است و نمی توان از ابزار و شیوه های جدید کمک گرفت؟ و...
این کتاب نشان می دهد که اسلام، سیستم و سازمان و تشکیلات ویژه ای را تأسیس نکرده، بلکه مبنا و معیارهای قضا را بیان داشته است. بنابراین حکومت اسلامی می تواند طبق نیازهای روز، تشکیلات قضایی جامعه را سازماندهی کند.
مطالب کتاب در پنج بخش زیر سامان یافته است:
ـ کلیات
ـ ویژگی های قضا در اسلام
ـ خصوصیات قاضی
ـ داوطلب قضا
ـ آیین دادرسی