سه پیام مهم آیه مباهله

اثبات خلافت بلافصل امیرمؤمنان علیه السلام و برتری اهل بیت علیهم السّلام ، اثبات حقّانیت اسلام در برابر مسیحیت ، و روش اسلام در مواجهه با دگر اندیشان سه پیام مهم آیه مباهله است .

تولیت آستان مقدس حضرت عبدالعظیم علیه السّلام ، در دومین همایش تبیینی روز مباهله که به همت بنیاد بین المللی غدیر و مرکز مدیریت حوزه های علمیه استان تهران در تالار شیخ صدوق ره برگزار شد گفت: بنده به همه کسانی که در برگزاری چنین همایشی به جهت تبیین یوم الله مباهله تلاش کردند خسته نباشید عرض کرده و سپاسگزاری می‌کنم، مسئله روز مباهله جریان و واقعه‌ای بسیار مهم است که در بین اتفاقات گوناگون طول تاریخ دارای ارج و احترام ویژه‌ای است و این جریان از یک سو به واقعه غدیر و از سوی دیگر متصل به جریان نزول آیه تطهیر و حدیث شریف کساء است و به بیانی دیگر این چند ماجرا با هم ارتباطی تنگاتنگی دارند که بنده به اختصار عرض خواهم کرد.

اولین نکته ، اعتبار حدیث مباهله است زیرا منابع معتبر حدیثی، تفسیری، کلامی و تاریخی شیعه و سنی این اتفاق بسیار مهم را نقل کرده‌اند، حتی ابن تیمیه که از دشمنان سرسخت شیعه به حساب می‌آید به صحّت موضوع اقرار کرده است، گفتنی است در میان همه احادیث معتبر تنها چند حدیث متواتر وجود دارد که یکی از آنها حدیث مباهله است .

آیت الله محمدی ری شهری بیان کرد: باعث تأسف است که جریان بسیار مهم مباهله که دارای اهمیت زیادی است نه تنها در جامعه اسلامی بلکه در میان علاقمندان به مکتب اسلام نیز ناشناخته مانده است و مورد توجه قرار نمی‌گیرد بلکه بسیاری از بزرگان از اصل ماجرا و اتفاقات وارده در این روز ناآگاه هستند لذا بنده سعی کردم در « کتاب فرهنگ نامه مباهله » که امروز توفیق رونمایی آن را داریم به بررسی حوادث واقع شده در این روز بپردازم که الحمدالله با همت دوستان و همکارانم در موسسه دارالحدیث توانستیم فرهنگ نامه های گوناگونی با موضوعات مختلف از قبیل ادب، تجارت و... را جهت استفاده علاقمندان به چاپ برسانیم لذا به همین جهت بنده به چند نکته و پیام های مهم آیه مباهله اشاره می‌کنم.

آیت‌الله ری‌شهری در ادامه اظهار کرد: اولین نکته ، اعتبار حدیث مباهله است زیرا منابع معتبر حدیثی، تفسیری، کلامی و تاریخی شیعه و سنی این اتفاق بسیار مهم را نقل کرده‌اند، حتی ابن تیمیه که از دشمنان سرسخت شیعه به حساب می‌آید به صحّت موضوع اقرار کرده است، گفتنی است در میان همه احادیث معتبر تنها چند حدیث متواتر وجود دارد که یکی از آنها حدیث مباهله است .

رئیس مؤسّسه علمی فرهنگی دارالحدیث گفت: مشهور مورّخان ، رویداد مباهله را در سال دهم هجری ، برخی سال نهم و برخی سال ششم دانسته اند . بنابرگزارش مشهور ، واقعه مباهله ، سال دهم اتفاق افتاده که حادثه غدیر نیز در همین سال رخ داده است و پس از رسیدن پیامبر به مدینه از غدیر خم ، جریان مباهله پیش آمد و به گفته فخر رازی ماجرای حدیث کسا و نزول آیه تطهیر اتفاق افتاد .

وی در ادامه افزود : در اوج قدرت اسلام عده‌ای از علمای بزرگ مسیحیان جهت بحث و گفتگو درباره حضرت عیسی(ع) که آیا او فرزند خدا هست یا خیر به محضر پیامبر (ص) در شهر مدینه رسیدند و درباره عقیده به الوهیت حضرت عیسی (ع) با پیامبر(ص) صحبت کردند ، آنها لجاجت کردند و ادله پیامبر خدا را نپذیرفتند ، آیه مباهله نازل شد ، و پیامبر مأمور گردید آنها را به مباهله یعنی داوری خداوند سبحان دعوت کند ، تا دعا کنند و از او بخواهند هریک از دو طرف دروغ می گوید مورد لعنت خدا قرار گیرد و رسوا گردد .

رئیس دانشگاه قرآن و حدیث در ادامه گفت : آنها برای پاسخ از پیامبر فرصت خواستند ، آمدند با یکی از علمای بزرگ خود که نایب نامیده می شد مشورت کردند که چه کنیم ، او گفت : به خدا می دانید که او پیامبر است و هرکس با پیامبری مباهله کرد نابود شد .

وی افزود : آنها نپذیرفتند ، فردای آن روز آماده مباهله شدند و در مکان موعود حضور یافتند ، پیامبر در حالی که حسین (ع) را در بغل داشت و دست حسن (ع) را گرفته بود و حضرت فاطمه (ع) پشت سرش و حضرت علی (ع) پشت سر حضرت فاطمه (ع) در صحنه مباهله حضور یافت ، و به آنها فرمود : هر وقت دعا کردم شما آمین بگوئید . اسقف بزرگ مسیحیان که این صحنه را دید ، خطاب به آنان گفت : به خدا چهره هایی می بینم که اگر از خدا بخواهند کوهی را از جا برکند ، کوه کنده خواهد شد . و بالأخره از مباهله تن زدند و با قبول پرداخت جزیه مصالحه کردند .

آیت الله ری شهری در ادامه با استناد به سخنان امام علی (ع) ، امام حسن (ع) ، امام حسین (ع) ، امام کاظم (ع) به حدیث مباهله برای اثبات حقانیت اشاره کرد و مناظره زیبایی از امام رضا (ع) با مأمون در رابطه اثبات خلافت بلافصل را توضیح داد و سه پیام مهم آیه مباهله ، یعنی : اثبات خلافت بلافصل امیر مؤمنان و برتری اهل بیت علیهم السلام ، اثبات حقانیت اسلام در برابر مسیحیت تا دامنه قیامت ، و همچنین روش اسلام در مواجهه دگراندیشان را تبیین کرد[1]

در پایان مراسم با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین صدیقی، دکتر ظریف منش و دیگر مهمانان ویژه مراسم ، کتاب فرهنگ‌نامه مباهله از سلسله کتاب های آیت‌الله محمدی ری‌شهری رونمایی شد.

علاقمندان می توانند متن شفاهی سخنان ایشان را در همین پایگاه استماع کنند، همچنین برای آگاهی بیشتر و دقیق تر به فرهنگ نامه مباهله مراجعه فرمایند .