به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دارالحدیث، خردگرايى در قرآن و حديث، تأليف محمد محمدى رى شهرى با همكارى رضا برنجكار و عبدالهادى مسعودى و ترجمهى مهدى مهريزى است.
اين كتاب، از نقش و ارزش و جايگاه عقل و خرد و ساير مباحث مربوط به اين موضوع سخن مى گويد.
اين كتاب كه به عنوان پنجمين اثر از موسوعه« ميزان الحكمه» به چاپ مىرسد، مشتمل است بر سخن مترجم، مقدمه، درآمد و دو بخش( با عناوين خرد و نادانى). بخش اول، شامل هفت فصل و بخش دوم، داراى هشت فصل است.
در اين كتاب، پس از ذكر آيات در هر موضوع، روايات به ترتيب معصومان، از پيامبر تا امام دوادهم نقل شده، مگر آنكه روايتى در تفسير آيه وارد شده باشد( كه در اين صورت، بر تمامى روايات مقدم گرديده است) يا تناسب موضوعى روايات اين ترتيب را برهم زند. در آغاز روايات، تنها نام پيامبر و ديگر معصومان ذكر شده، مگر در صورت نقل فعل معصوم يا وجود سؤال و جواب يا وجود لفظى غير از سخن مروىعنه در متن( مقدمه، ص ۱۶).
مترجم در گفتار خويش، پس از بيان اين نكته كه روايات منقول از پيشوايان دينى روشنگر« جايگاه خرد در زندگى»،« كاربرد آن»،« نشانههاى خردمند»،« اسباب بالندگى و پرورش خرد» و« راههاى بازدارنده از سقوط در ورطه جهل و نادانى» است، خاطرنشان كرده كه وى براى ترجمه آيات از ترجمه استاد محمدمهدى فولادوند استفاده كرده است. همچنين سعى كرده كه در حد امكان از ترجمه ساختارى خارج نشود و از رسايى و روانى ترجمه نيز چيزى كم نگذارد( سخن مترجم، ص ۱۳ و ۱۴).
مؤلف در مقدمه خويش، خاطرنشان كرده است:سعى بر آن بوده كه روايات اين مجموعه، از كهنترين مصدر نقل شود؛ از تكرار روايات، مگر در موارد« تفاوت كامل متنها و تعدد مروىعنه»،« وجود نكتهاى مهم در تفاوت واژهها و الفاظ» و« كمتر بودن متن روايت از يك سطر و مربوط بودن آن به دو باب»، پرهيز شده است؛ در صورت نقل متنهايى از پيامبر و ديگر معصومان، اولى، در متن و دومى، در پاورقى قرار داده شده است؛ همچنین از طريق تاييد مضمون روايات هر باب با قرائن عقلى و نقلى، سعى شده نوعى وثوق به صدور آن مجموعه امكانپذير گردد( مقدمه، ص ۱۵ و ۱۶).
در قسمت« درآمد» نیز، ديدگاه اسلام در باره تعقل تبيين شده و چكيده آن، با اين عبارت بيان گرديده است:« تنها راه تكامل مادى و معنوى و سازندگى دنيا و آخرت و رسيدن به جامعه مطلوب و مقصد اعلاى انسانيت، درست فكر كردن است و همه گرفتارىهاى انسان نتيجه به كار نگرفتن انديشه و جهل است»( درآمد، ص ۱۸).