275 - تفسیر سوره حمد
تبیین و تفسیر جمله نورانی «وَلاَ الضَّالِّینَ»
مسلمانان در نمازهای 5 گانه از خداوند سبحان می‌خواهند که آنها را از جمله گمراهان قرار ندهند. نخستین گام در جهت پیشگیری از افتادن در دام ضالین و گمراهان آشنایی با شیوه‌های اضلال و اقوا گری است. این شیوه‌ها در قرآن به تفصیل بیان شده است.
شیوه اضلال را می‌توان در دو دسته اضلال «جن» و «انس» تقسیم‌بندی کنیم. اغواگری شیاطین در گمراهی انسان اینگونه است که شیاطین زشتی‌ها را در برابر چشم انسان زیبا نشان می‌دهند و انسان تصور می‌کند گناه زیباست.
امام زین‌العابدین(ع) می‌فرماید «اگر کسی نافرمانی خدا را نکند هیچگاه از راه صراط مستقیم گمراه نمی‌شد» شیطان همواره باطل را حق جلوه می‌دهد. البته این نکته را در نظر داشته باشید که شیوه گمراهی کردن شیاطین امثال و گونه‌های مختلفی دارد من را یک گونه ،بازایان و سیاسیون را به گونه‌ای دیگر گمراه می‌کند اگر اینگونه نبود و بر باطل لباس حق نمی‌پوشاند کسی گمراه نمی‌شد این شیوه کلی اضلال است.
دروغ اولین ابزار اضلال جن و انس است
اما قرآن کریم به این شیوه اکتفا نکرده است شیوه‌های اجرایی و مصداقی‌تری را بیان کرده است که شیاطین چگونه و از چه طریقی بر باطل لباس حق می‌پوشاند. در قرآن، اولین ابزار اضلال جن و انس دروغ است بهترین و کاربردی‌ترین ابزار اضلال« دروغگویی» است در روایات اهل بیت(ع) نیز از دورغ به عنوان کلید همه شرها یاد شده است.
اگر این ابزار از دست شیاطین گرفته شود دیگر نمی‌تواند کاری انجام بدهد.
روزی شخصی نزد پیامبر (ص) آمد و به پیامبر گفت کاری به من یاد بده که اگر انجام بدهم خیر دنیا و آخرت به من می‌رسد پیامبر فرمودند« دروغ نگو اگر دروغ نگفتی خیر دنیا و آخرت نصیب تو می‌شود».
شخصی نزد پیغمبر(ص) آمد و ایشان گفت من از انجام 4 گناه بسیار لذت می‌برم1- زنا 2-شرابخوری3- دزدی و 4-دروغگویی اما نمی‌توانم هر 4 تا را حذف کنم شما یکی از این گناهان را بگویید که من حذف کنم پیامبر فرمودند «دروغ نگو» آن مرد گمان می‌کرد که دروغگو نگفتن کار ساده‌ای و پذیرفت ابتدا رفت سراغ انجام گناه اول با خود که فکر کرد گفت اگر من زنا کنم و کسی از من بپرسد چنین کردم نمی‌توانم دروغ بگویم که نکرده‌ام اگر دزدی کنم هم نمی‌توانم بگویم که نکرده‌ام و اگر بگوییم چنین کرده‌ام حد بر من جاری می‌شود آن بعد به دیدار پیامبر رفتند و به پیامبر گفت که شما با منع کردن من از دروغ گفتن من را انجام همه گناهان باز داشتید.
وعده‌های دروغ یکی از ابزارهای شیاطین
اولین فریب کاری شیاطین که قرآن به تفصیل آن را نقل می‌کند و هشدار می‌دهد دوری کردن از وعده‌های شیاطن است. خداوند در قرآن نقل می‌کند مبادا مانند جد خود«آدم و حوا» فریب بخورید. بعد از اینکه شیطان از سجده کردن سرپیچی کرد تصمیم گرفت آدم و فرزندانش را فریب بدهد .
شیطان آدم و حوا را وسوسه کرد و به آنها گفت خداوند به شما نگفته است که از میوه این درخت نخورید اگر از میوه این شجره بخورید هیچگاه نخواهید مرد خاصیت این شجره این است یا تبدیل به فرشته می‌شود یا عمرتام جاوید خواهد شد و برای اینکه این گناه را نزد آنها زیبا جلوه بدهد چند دورغ گفت:
1- خدا شما را از خوردن میوه این درخت منع نکرد
2 -شجره ممنوعه عمر جاویدان برای شما به ارمغان خواهد آورد و یا شما را فرشته خواهد کرد
3- من خیر شما را می‌خواهم.
« فَوَسْوَسَ لَهُمَا الشَّیْطَانُ لِیُبْدِیَ لَهُمَا مَا وُورِیَ عَنْهُمَا مِن سَوْءَاتِهِمَا وَقَالَ مَا نَهَاکُمَا رَبُّکُمَا عَنْ هَذِهِ الشَّجَرَةِ إِلاَّ أَن تَکُونَا مَلَکَیْنِ أَوْ تَکُونَا مِنَ الْخَالِدِینَ:
شیطان آن دو را وسوسه کرد تا آنچه را از عورتهایشان برایشان پوشیده مانده بود براى آنان نمایان گرداند و گفت پروردگارتان شما را از این درخت منع نکرد جز براى آنکه مبادا دو فرشته گردید یا از زمره جاودانان شوید »(اعراف/20 )
قسم دروغ کار شیاطین است اولین کسی که قسم دورغ بر زبان آورد شیطان بود و کسی که قسم دروغ می‌خورد کار شیطانی می‌کند بسیاری از فریب کارها با قسم دروغ کار خود را پیش می‌برند.
با تمسک به خداوند و قرآن از وعده‌های شیطان دور شوید
نکته دیگر این است که دشمن برای فریب همیشه خود را دوست جلوه می‌دهد و وعده آینده خوب می‌دهد تمام این دخترهای که به دام سوداگران مرگ افتادند همه با وعده‌های دروغ گمراه شدند به حالی گرفتار شدند که برگشتی ندارد.
همه انسان‌ها در معرض لغزش و گناه هستند
قرآن هشدار می‌دهد همه انسان‌ها در این معرض لغزش هستند مگرکسی که خدا او را نگه دارد خداوند می‌فرماید« اگر می‌خواهید از کبر شیاطن در امان باشید به خدا تمسک کنید» با خدا، قرآن و دعا ارتباط خود را محکم کنید در این صورت شیطان زورش به شما نخواهد رسید و وعده‌های شیاطن شما را فریب نخواهد داد.
خداوند مسلمانان را گرفتار فریب‌های جن و انس نگرداند .
