آیت الله محمد محمدی ری شهری در مراسم افتتاحیه همایش ملی علمی ـ پژوهشی «سومین حرم اهل بیت(ع)» که در آستان شاهچراغ (ع) :
برگزاری چنین همایشهایی بی تردید نقش بسیار موثری در تعمیق و توسعه معارف و فرهنگ اهل بیت(ع) و معرفت نسبت به خاندان رسالت دارد.
خداوند، آستان امامزادگان را جایگاه ذکر و انس با خودش قرار داد
آستان نورانی امامزادگان یکی از مراکز بسیار مهم معرفتی و فرهنگی و یکی از بیوتی است که خداوند منان امر به تعظیم و تکریم و تعزیز آن فرموده است، این مکانها از بیوتی هستند که خداوند منان آن را جایگاه ذکر و انس و ارتباط با خودش قرار داده است.
اماکن زیارتی شیراز به خصوص مرقد منور احمدبن موسی(ع) و سایر امامزادگان، قطعا ًطبق این روایت و آیه از همان اماکن هستند، این بزرگوار دارای دو نکته بسیار برجسته است؛ نخست اینکه شخصیتی بود که امام معصوم ایشان را نسبت به سایر فرزندانش مقدم میداشت و با توجه به نزدیکی به خدا ملاک ارزش و احترام است این نشان میدهد که احمدبن موسی(ع) تا چه اندازهای مقرب و نزدیک بودند که امام معصوم تا این حد به او احترام میگذاشت.
دومین نکته برجسته حضرت شاهچراغ(ع) ولایتمداری آن حضرت است که در تمام مسائل راهگشاست، مادر احمدبن موسی(ع) نیز در میان اهل بیت حضرت موسیبن جعفر(ع) جایگاه ویژهای داشته که حامل اصرار امامت برای امام رضا بوده است.
شناسایی و برنامهریزی جهت استفاده از ظرفیتهای فرهنگی؛ وظایف خادمان حرمها
وظایف خدمتگزاران خاندان اهل بیت(ع) :
دو وظیفه مهم برای خدمتگزاران آستان مقدس حساب میشود که باید در چنین همایشهایی نیز مطرح شود؛ نخست شناسایی ظرفیتهای فرهنگی این اماکن نورانی و دوم برنامهریزی برای اینکه از این ظرفیتها آنطور که شایسته است، استفاده شود.
کار خدمتگزاران اهل بیت(ع) تبدیل کردن بقاع آنان به قطبهای فرهنگی در جامعه است و این مسئله تبدیل به برنامه و سیاستهای اصولی جامعه شد که دولت باید آن را تبدیل به برنامه کند.
دولت در اجرای تبدیل اماکن زیارتی به قطبهای فرهنگی مسئولیت دارد
دولت در اجرای اینکه این اماکن تبدیل به قطب فرهنگی شوند، مسئولیت دارد و مسئولیتش هم بسیار سنگین است، چون اجرایی کردن این سیاستهای کلی به عهده دولت و مسئولان اجرایی است اما سئوال این است که اگر بخواهیم این اماکن تبدیل به قطبهای فرهنگی شود چه باید کرد؟ طبیعی است که هر حرمی مطابق ظرفیت خود باید قطبیت خاص خود را داشته باشد.
بقاع متبرکه پایگاههای فرهنگی و سیاسی نظام هستند
نکتهای که در این رابطه باید بدان توجه داشت، این است که بقاع متبرکه و امامزادگان در نظام اسلامی و ولایت فقیه و حکومت اهل بیت(ع) تنها پایگاه فرهنگی نیستند بلکه پایگاه سیاسی نظام هستند و قطعاً اگر این اماکن مطابق شأن خودشان قطب فرهنگی شوند قطب سیاسی نظام و پایگاه تقویت سیاسی نظام ولایت فقیه هم خواهند بود به بیان دیگر در نظام اسلامی این اماکن باید تبدیل شود به قطبهای فرهنگی و سیاسی نه اینکه احزاب در این اماکن رخنه کنند.
حرمهای اهل بیت(ع) پایگاه تثبیت و تقویت نظام از طریق انتقال فرهنگ اهل بیت(ع) به جامعه هستند
بعد از پیروزی انقلاب برای توسعه این اماکن تلاش زیادی شده است اما هنوز به جاهایی که باید برسیم، نرسیدهایم و هنوز کار دارد، مخصوصاً با فرمایش رهبر معظم انقلاب باید تلاش کنیم تا در نظام اسلامی این اماکن نقطه عطفی در تاریخ انقلاب و جمهوری اسلامی باشند.
امکانات حرمهای اهل بیت(ع) در خدمت هیچ گروه سیاسی قرار نگیرد
در این نظامی که متکی و مبتنی بر آرمانهای اهل بیت(ع) است باید این اماکن جدی گرفته شود و از سوی همه مسئولان و نهادهای فرهنگی برای حمایت از این اماکن اقدامهای لازم صورت گیرد، اما نه برای دعوای سیاسی زیرا امکانات آستانهای مقدس نمیتواند در خدمت هیچ گروهی از گروههای سیاسی باشد و اگر میگوییم پایگاه سیاسی یعنی پایگاه تقویت نظام.
راههای عملی تقویت اماکن زیارتی و تبدیل کردن آنها به قطبهای فرهنگی چیست؟
تاکنون بهرهبرداری از این اماکن صرفاً جنبه شخصی داشته و مبتنی بر اندیشههای فردی و علایق زیارتکنندگان بوده است که بسیار مقدس است در حالی که در نظام اسلامی علوی انتظار این است که با رویکردی هدفمند و در چهارچوبی هماهنگ و متناسب با مقتضیات زمان نگاه ویژهای به نیازهای طیفهای مختلفی که به سراغ این اماکن میآیند، صورت گیرد.
تبیین راههای تبدیل بقاع متبرکه به قطبهای فرهنگی
راههای تبدیل کردن این اماکن به قطبهای فرهنگی باید در اینگونه محافل تبیین شود، وحدت و هماهنگی نظام یافته در جهت مدیریت راهبردی این نهادها در سراسر کشور باید صورت گیرد و این نهادها باید با هم پیوند خورند و هر کس و هر نهادی در جای خودش همه مسئولیتهایی که به عهده دارد را انجام دهد ولیکن برای همافزایی و بهرهگیری از تجربیات یکدیگر اینها باید با یکدیگر تعامل داشته باشند.
نیاز اولیه رسیدن به این هدف، تدوین یک منشور سراسری به عنوان راهنمای عمل است که این چند مکان مقدسی که زیرنظر مستقیم مقام معظم رهبری هستند باید در گام نخست تعاملی با هم داشته باشند و در گام بعد برای اینکه همه این اماکن زیارتی با هم پیوند خورند و با هم در خدمت نظام باشند، برنامهریزی کنند.
لزوم تدوین شناسنامه و معرفی جامع مستند امامزادگان
لزوم تدوین شناسنامهای امامزادگان برای معرفی جامع مستند و جذاب از آنان و ایجاد شرایط لازم برای تبدیل شدن آنها به قطبهای فرهنگی :
در این جهت ما هم در استان فارس اعلام آمادگی میکنیم تا از تجربیات دو حرم استفاده کنیم.
انجام یک پروژه میدانی در سطح کشور بلکه خارج از کشور برای اطلاع رسانی دقیق و علمی درباره مراجعان به این قطبهای فرهنگی و نیازسنجی آنان که میتواند مبنای برنامهریزی هماهنگ در آینده باشد، از دیگر مواردی بود که وی بر آنها تأکید کرد.
پایگاههای نشر معارف اهل بیت(ع) در حرمهای امامزادگان ایجاد شودآیتالله بهترین مکانهایی که باید معارف اهل بیت(ع) در همه کشور بلکه در خارج از کشور منتشر شود این پایگاههاست زیرا احیای امر اهل بیت(ع)، احیای حکومت جهانی آنان و زمینهسازی برای چنین حکومتی است.
ایران مدیون خاص حضرت موسیبن جعفر(ع) است زیرا این اماکن زیارتی از نوادگان بلاواسطه یا باواسطه آن حضرت هستند،
لزوم بررسی دقیق نیروی انسانی این مراکز از نظر صلاحیتهای مدیریتی، اخلاقی و اجتماعی
برنامهریزی و تلاش برای خرافهزدایی ابداع امامزادگان و اماکن متبرکه که متأسفانه اکنون در کشور دارد رواج پیدا میکند و اصلاح نگرشهایی که زائران نسبت به این اماکن دارند، پاسخگویی به شبهات اعتقادی و فرهنگسازی برای زیارت از دیگر مواردی است که باید لحاظ شود.