برجسته‌ترین مصداق «المَغضُوبِ عَلَیهِمْ»
در این جمله از خداوند می خواهیم در زندگی ما را از راه کسانی که مورد غضب خداوند قرار گرفته اند، دور نگه دارد.
در قرآن از سه طائفه یاد شده که مورد خشم قرار گرفته اند؛ عاد، فرعون و بنی اسرائیل. در جلسات قبل به سرنوشت قوم عاد و فرعون پرداختیم. برجسته ترین مصداق «المَغضُوبِ عَلَیهِمْ» در قرآن قوم یهود است. این طائفه از ابتدا مشکلات زیادی داشته اند.
آیاتی که در قرآن قوم یهود مورد خشم خداوند معرفی شده است، خداوند به طور مشخص در آیه 152 سوره اعراف «إِنَّ الَّذِینَ اتَّخَذُواْ الْعِجْلَ سَیَنَالُهُمْ غَضَبٌ مِّن رَّبِّهِمْ وَذِلَّةٌ فِی الْحَیاةِ الدُّنْیَا وَکَذَلِکَ نَجْزِی الْمُفْتَرِینَ؛ آرى کسانى که گوساله را [به پرستش] گرفتند به زودى خشمى از پروردگارشان و ذلتى در زندگى دنیا به ایشان خواهد رسید و ما این گونه دروغپردازان را کیفر مىدهیم»، از کلمه غضب استفاده کرده است.
قسمت های اول آیه مربوط به قوم بهود است اما «کذلک» مربوط به ماست که اگر در مسیر آن ها حرکت کنیم همان سرنوشت را خواهیم داشت. اینها قبل از اینکه به حضرت موسی(ع) ایمان بیاورند دیده بودند که در مصر گاو می پرستند. بعد از آن به حضرت موسی(ع) ایمان آوردند و از رود نیل رد شدند. تازه معجزه را دیدند که رود نیل جدا شد، چشمشان به قومی افتاد که بت پرست بودند، گفتند ما هم همچنین خدایی می خواهیم که قابل دیدن باشند، حضرت موسی(ع) گفت: شما انسان های جاهلی هستید.
جریان صحبت های امام علی(ع) و یک یهودی
یک نفر یهودی به امام علی(ع) گفت: شما چه قومی هستید که تا پیامبرتان از دنیا رفت، اختلاف کردید، امام علی(ع) فرمود: ما بر سر پیامبرمان و خدایمان اختلاف نکردیم، اما شما بر سر خدا اختلاف کردید.
مکرر قرآن قوم یهود را مورد غضب معرفی کرده است. از این می توان عوامل انحراف جامعه را شناخت. یکی از آنها فقدان رهبری است، در مدتی که حضرت موسی(ع) نبود، شیاطین جن و انس از آن استفاده می کنند.
سوءاستفاده از هنر جامعه را مورد غضب الهی قرار می دهد
سوءاستفاده از هنر جامعه را مورد غضب الهی قرار می دهد، سامری از هنر مجسمه سازی سوءاستفاده کرد و مردم را فریب داد، مردم هم که جاهل بودند، بدون فکر قبول کردند. نکته دیگر تقلید کورکورانه است. الگو گرفتن بدون دانستن ارزش آن الگو تقلید کورکورانه و مورد غضب است. پیامبر(ص) می فرماید: یا دانشمند باش یا دانشجو ولی از کسی تقلید کورکورانه بدون دانش نکن.
آیه 61 سوره بقره:
آن چهل سالی که سرگردان بودند و اجازه ورود به سرزمین شام به آن ها داده نشده بود، غذای مجانی داشتند که دو نوع آن «من و سلوی» بود. یک مدت که آن را خوردند شروع کردند به ایراد گرفتن، و به حضرت موسی(ع) گفتند: به خدایت بگو ما غذاهای زمینی می خواهیم.
شکم پرستی زمینه کفر است. رفاه طلبی نیز زمینه ساز کفر است. بی ادبی نیز مورد دیگر است. قوم یهود در برابر خدا بی ادب بودند. امام علی(ع) می فرماید: آدم بی ادب زمینه همه آلودگی ها را دارد. کسی که ادبش کم باشد، گناهانش زیاد می شود. نکته دیگر قانع نبودن است.
پیامبر(ص) بدترین امت را کسانی می داند که حرص دنیا را می زنند. انسان های حریص هر چقدر هم داشته باشند باز هم بیچاره هستند و هیچ وقت در زندگی آسایش ندارند.
